Paleo / Oervoeding / Natuurlijke voeding
Eet zoals de natuur het ons aanbiedt, dat doet de mens al zo’n 2,5 miljoen jaar (onze huidige soort Homo Sapiens zo’n 200.000 jaar), eet dus zo onbewerkt en natuurlijk mogelijk en ervaar wat echte voeding doet.
Voeding = de basis van onze gezondheid!
“Let food be thy medicine and medicine be thy food”
Hippocrates 460 v. Chr. – 370 v. Chr. (Grondlegger van de Westerse geneeskunde)
Paleo?
De naam Paleo is afgeleid van het Paleolithicum. Dit is het tijdperk dat ook wel het Oude Stenen tijdperk genoemd wordt en bestrijkt 2,5 miljoen jaar tot 12.500 jaar geleden. Paleo is een bekende term geworden waarmee ook wel de manier van eten wordt genoemd die gebaseerd is op het eetpatroon van onze verre voorouders, de jagers-verzamelaars.
Het eetpatroon van deze voorouders bestond al die tijd voornamelijk uit: mager vlees, vis, schaaldieren, groentes, fruit, eieren, noten en zaden.
De mens eet pas sinds de opkomst van landbouw (8.000-10.000 jaar geleden) granen en melkproducten, voor die tijd at de mens geen brood, pasta, aardappelen, rijst en zuivelproducten.
Industriële revolutie
In de laatste eeuw is er opnieuw een kentering geweest in de manier waarop wij ons voeden.
Met de opkomst van de industriële revolutie zijn we ook steeds meer sterk bewerkte voeding gaan eten. De consumptie van geraffineerde suiker en plantaardige olie is explosief gestegen.
Vrijwel gelijk op gaat de explosieve stijging van moderne welvaarts-ziekten zoals obesitas, allergieën en bepaalde vormen van kanker. Allen gerelateerd aan een verstoorde hormoonhuishouding en een verminderde weerstand omdat deze ziekten gewoonweg voor die tijd niet bestonden.
N.B. vervuiling is ook voor een groot deel debet aan diverse nieuwe ziekten.
Evolutionair aangepast
Onze genen zijn veel beter aangepast op het eetpatroon van de jager-verzamelaar dan aan ons huidige (Westerse) eetpatroon. Besef dat genen slechts een half procent veranderen per één miljoen jaar!
Tegenwoordig bestaat zo’n 80% van onze voeding uit onnatuurlijke (vooral bewerkte) bestanddelen en 20% uit natuurlijk voedsel, wanneer we dit zouden omdraaien zijn we direct stukken gezonder bezig.
De Basis
Voeding waar we genetisch op aangepast zijn, want al is ons dieet geëvolueerd en gemoderniseerd, onze lichamen (onze genen en spijsvertering) zijn daar nog niet goed op aangepast. Er zijn veel voordelen van een “oerspronkelijke” manier van eten, zoals;
- Meer energie, stabieler bloedsuikerspiegel de hele dag door
- Een slanker lichaam (vetverbranding gaat een aantal stappen omhoog)
- Verbeterde atletische prestaties & herstel
- Minder vetopslag
- Acne vrije en betere huid
- Beter slaappatroon
- Hoger libido
- Hogere weerstand
- Allergie vermindering
- Voorkomen van darmklachten en opgeblazen gevoel
- Voorkomen van metabolische en auto-immuunsysteem gerelateerde ziektes
- De kans op Westerse welvaartsziekten gaat aanzienlijk omlaag
Zo moeilijk kan dat toch niet zijn?
Niet als je op een aantal punten let;
Eet zoveel mogelijk natuurlijk, zoals de natuur het aanbiedt; wanneer je het kunt plukken en wanneer het gezwommen en/of gegraasd heeft; vlees & vis (het hele dier, eieren, schaaldieren (zoals garnalen) knolgewassen, groenten, fruit, (kokos)noten, honing. Kortom alles dat ooit liep, kroop, zwom, vloog, in de grond zat of aan een boom hing en niet giftig is.
N.B. pinda’s en cashewnoten zijn geen noten maar peulvruchten, hetzelfde geldt voor soja- en andere bonen = niet Paleo maar dat betekent niet direct dat het ongezond voor ons is.
Hetzelfde geldt voor de aardappel, deze groente bestaat relatief kort en heeft een hoog koolhydraatgehalte vergeleken bij andere knolgewassen, de aardappel is een gewas dat uitstekend kan bijdragen aan een gezond eetpatroon, helemaal voor sporters. Maar de mens heeft nooit veel koolhydraten gegeten, behalve de laatste 100 jaar steeds meer en vooral steeds meer geraffineerde koolhydraten zoals suiker, koekjes, frisdranken, ontbijtgranen en snoep. Er wordt druk gespeculeerd over een verband tussen deze grotendeels geraffineerde koolhydraten en moderne Westerse welvaartsziekten. Een vrijwel gelijkopgaande stijging is al aangetoond.
Korte samenvatting, wat valt onder Paleo en wat niet:
- Alle soorten mager vlees, vis, schaaldieren en eieren
- Alle soorten groenten
- Voldoende fruit
- Voldoende gezonde vetten
- Voldoende noten en zaden
- Geen granen of peulvruchten
- Geen bonen
- Geen zuivel (eieren zijn geen zuivel)
- Geen bewerkte voeding (maak het zelf…)
- Geen suiker, Agave siroop, stroop, etc.
- Geen kunstmatige zoetstoffen, dit is geen voedsel!
Mag je dan helemaal niets meer eten?
Uiteraard heb je zelf altijd de keuze om te eten wat je wilt en zul je al veel voordelen hebben van een 80-20 principe, d.w.z. een eetpatroon van ongeveer 80% Paleo en een 20% vrije keuze, van bijv. aardappelen, yoghurt, rauwe melk, (geiten)kaas, roomboter, ambachtelijk brood etc. zolang je maar oppast met sterk bewerkte producten, dit is geen voeding!
Wanneer je volledig Paleo-Proof zou eten, zul je absoluut geen tekorten of verlangens naar bijv. koolhydraten hebben, omdat je echt alle gerechten Paleo-Proof kunt maken; Brood van boekweit-, amandel-, of kokosmeel, spaghetti van courgette en zelfs dessert als chocolademousse van avocado en rauwe cacaopoeder.
Je wordt hier erg creatief van en leert weer om te koken met echt, natuurlijk voedsel. Zo’n 90-95% van het assortiment van de supermarkt kun je laten liggen en je zult vaker bij de groenteboer en de slager komen, op de markt of zelfs bij een lokale boer om daar je aankopen te doen, het kan je dus ook geld besparen.
Nogmaals; het gaat om echt voedsel en daarmee echt eten. Zoals de natuur het ons aanbiedt. Veel groente en fruit is door de jaren heen ook aangepast aan de wensen van de mens; makkelijker eetbaar en zoeter bijvoorbeeld. Betekent dat dan ook dat we deze beter ook kunnen laten staan? Wij denken van niet. Onze visie; hoe natuurlijker (zo onbewerkt mogelijk) het voedsel, deste beter het voor ons is.
Beweging?
Natuurlijk zijn wij als Sportschool grote voorstanders van bewegen en dan het liefst kort en krachtig zoals een oermens bijvoorbeeld ook deed op zoek naar voedsel en tijdens de jacht. De meeste mensen zijn beter aangepast op korte en intensieve (sport)acties dan op lange marathons.
Regelmatig uit je “Comfort-Zone” stappen is goed en gezond net zoals stress (spanning) ook een functie heeft en ervoor zorgt dat we alert zijn en ons optimaal kunnen voorbereiden (fight or flight) op moeilijke, uitdagende situaties. Langdurige stress is echter funest.
Lichamelijke inactiviteit en langdurige stress zijn naast bewerkte voeding de schaduwkanten van de toenemende welvaart.
Heel vroeger waren er periodes van schaarste en overvloed, deze omstandigheden hebben onze genen gevormd. Tegenwoordig kennen we alleen overvloed.
Het Paleo dieet is dan ook eerder een levensstijl dan een dieet. Het wordt ook wel eens het Oerdieet, oervoeding en op z´n Engels het Caveman diet genoemd.